Askeri hukuk davaları, silahlı kuvvetlerin disiplinini, iç düzenini ve görevlerini yerine getirirken ortaya çıkabilecek hukuki ihtilafları çözmek amacıyla yürütülen, genellikle askeri personel ile devlet arasındaki ilişkileri konu alan özel nitelikli davalardır. Bu davalar, askeri disiplinin korunması, hiyerarşik yapının sürdürülebilirliği ve ülke güvenliği açısından büyük önem taşır. Askeri ceza hukuku kapsamında işlenen suçlar — örneğin, emre itaatsizlik, firar veya hizmete ilişkin ihmaller — askeri mahkemeler tarafından değerlendirilirken, aynı zamanda personelin görevden alınması, kademe ilerlemesinin durdurulması gibi idari işlemlere karşı açılan davalar da askeri idari davalar kapsamında ele alınır. Türkiye’de anayasa değişiklikleri sonrası askeri mahkemelerin kaldırılmasıyla birlikte bu tür yargılamalar sivil yargı organlarına devredilmiş olsa da, dava konularının özgünlüğü, davaya konu olayın askerî görevle ilişkisi ve belirli gizlilik gereksinimleri, bu davaları diğer yargı süreçlerinden farklı ve özen gerektirir kılmaktadır. Dolayısıyla, askeri hukuk davaları hem hukuki hem de kurumsal sorumluluklar açısından yüksek bir teknik uzmanlık ve hassasiyet gerektirir.
Örneğin Bir er, görev yaptığı birlikte memleketine gitmek üzere, komutanlıkça belirlenen ve güvenli kabul edilen bir sivil araçla seyahat ederken trafik kazasında hayatını kaybediyor. İlk bakışta bu olayda idarenin doğrudan bir kusuru yok gibi görünüyor. Ancak Askeri Yüksek İdare Mahkemesi (AYİM), olayın detaylarını incelediğinde, erbaşın bu seyahati emir doğrultusunda ve belirlenen araçla gerçekleştirdiğini, dolayısıyla bu ölüm olayının hizmetten tamamen soyutlanamayacağını belirtiyor. Sonuç olarak, kusursuz sorumluluk ilkesi gereği, idarenin bu zararı tazmin etmesi gerektiğine karar verilmiştir.Bu karar, askeri görevle bağlantılı olaylarda idarenin sorumluluğunun sadece kusura değil, hizmetle olan illiyet bağına da dayandırılabileceğini gösteriyor. Aynı zamanda, askeri personelin görev dışı gibi görünen bazı faaliyetlerinin bile hukuken “hizmet kapsamında” değerlendirilebileceğini ortaya koymaktadır.
Askeri Hukuk davalarıyla ilgili olarak ayrıntılı konuları başlıklar halinde makalelerimizde derlemiş bulunmaktayız. Dilerseniz ayrıntılı bilgi için makalelerimizi okuyabilir, sorularınızı mail üzerinden dile getirebilirsiniz.
